Amerika’s nieuwe strategie  moet China in het gareel brengen

Artikelen

 

De landen van de Europese Unie werden niet gehoord, laat staan dat ze gevraagd werden te participeren in het ingrijpende besluit van de Amerikaanse president Biden om door middel van een nieuw militair bondgenootschap samen met Australië en het Verenigd Koninkrijk een dam op te werpen tegen een steeds assertiever China in de Stille Oceaan. Waar de Verenigde Staten  onder het presidentschap van Trump het autoritaire Chinese bewind van Xi Jinpin op eigen houtje probeerden aan te pakken, neemt Biden de draad weer op door met bondgenoten een veel beter uitgekiende strategie te proberen de expansie van China in te dammen. Ooit werd na de Tweede Wereldoorlog door middel van de oprichting van de NAVO dezelfde indammingsstrategie succesvol beproefd om het communistische gevaar  van Rusland te keren. Maar dit keer speelt vooralsnog het verenigde deel van Europa  zelf daar geen rol in.

In het vorige week gelanceerde  akkoord wordt overigens nergens direct of officieel naar China verwezen, maar de betekenis van het Aukus (Australië-United Kingdom- United States)-akkoord kan uiteraard door de Chinezen niet worden misverstaan. Het is de toepassing van een eeuwenoud beproefd beginsel: wie de vrede wil veilig stellen, bereide zich voor op de oorlog. Hoe agressief de Chinese opstelling momenteel is blijkt wel uit de manier waarop Taiwan door China wordt bejegend. Een gewapend conflict om het eiland dat China als een eigen provincie beschouwt kan nog steeds niet worden uitgesloten, maar de kans daarop lijkt nu eerder kleiner te worden.

Voor AUKUS zijn de Amerikanen  bereid de nieuwste technologie beschikbaar te stellen. Door de  onderzeeërs aan te drijven met nucleaire energie in plaats van diesel (dat vereist dat zij in open zee moeten bijtanken) worden zij onzichtbaar voor de Chinese radar. Militaire verrassingen kunnen daardoor veel eerder worden uitgesloten. Oost-Aziatische landen als Japan, Zuid-Korea, Vietnam en Singapore hebben positief gereageerd op het akkoord en kunnen, indien ze willen, zich daarbij aansluiten. Mochten zij al gedacht hebben dat de VS met  de eenzijdige terugtrekking van Amerikaanse troepen vorige maand uit Afghanistan het  signaal afgaven dat de VS zich niet langer bekommerden om Azië, dan zijn zij nu uit die droom geholpen.

Genoemde staten hebben in toenemende mate last van een agressief en expansief China dat de hele Zuid-Chinese Zee als onderdeel van haar eigen territorium beschouwt. Australië, dat nauwe handelsbetrekkingen met China onderhoudt, werd recentelijk het meest getroffen door de nieuwe Chinese politiek onder Xi Jinpin. Kritiek op China wordt beantwoord met de zogenaamde wolf warrior diplomatie. Daar komt weinig echte diplomatie aan te pas. Toen de Australische premier Scott Morrisson vorig jaar opriep tot een onafhankelijk internationaal onderzoek naar de oorsprong van het coronavirus waren de rapen gaar. China verhoogde eenzijdig de invoer van Australische  producten met tweehonderd procent. Ook liet het vorig jaar een intern document uitlekken waarin veertien grieven over Australië werden opgesomd die beantwoord moesten worden om tot een verbetering van de relaties tussen beide landen te komen. Deze varieerden van het afzien van nader onderzoek naar China’s nieuwe machtspolitiek onder XI Jinping tot het alsnog toelaten van Huawei voor de installatie van het 5 G netwerk. De eisen waren bij elkaar een ongekend ouderwets staaltje machtspolitiek jegens een zwakkere staat die veertig procent van zijn export naar China stuurt. Het AUKUS-akkoord laat zien dat deze Chinese aanpak contraproductief uitpakt. Wat eigenlijk vooral verbaast is dat de Chinezen niet eerder hebben bedacht dat een dergelijk antwoord niet kon uitblijven.

Voor een andere bondgenoot van de VS waren de druiven zuur. Met het AUKUS akkoord ging een streep door de levering van Franse conventionele onderzeeërs omdat die niet de voordelen hebben van het Amerikaanse materieel. De Fransen wilden met de levering ook een politieke hoofdrol kunnen blijven spelen in de Stille Oceaan waar Frankrijk nog steeds enkele eilanden in zijn bezit heeft. Net als ten opzichte van Rusland wilde Frankrijk onder leiding van Emmanuel Macron via een zogeheten derde weg een bemiddelende rol spelen in het conflict tussen de Verenigde Staten en China. Deze strategie ligt nu helemaal in duigen door het nieuw gesloten Aukus-akkoord, De Europese Unie was voornemens de Franse strategie voor de Europese Unie uit te werken, maar Brussel heeft tot nu toe nog geen samenhangend verhaal daarover geproduceerd. Het bewijst opnieuw dat de geopolitieke rol van de Europese Unie bijzonder zwak is en onverminderd in de schaduw staat  van de Amerikaanse initiatieven.

 

 

 

Paul van Velthoven
Latest posts by Paul van Velthoven (see all)

Over Paul van Velthoven

Paul van Velthoven is freelance journalist en schrijft vooral over politieke en religieuze onderwerpen. Hij was chef van de opiniepagina van de Haagsche Courant en daarvoor onder meer redacteur geestelijk leven bij dagblad Het Binnenhof. Hij publiceerde een studie over de Franse denker Raymond Aron. Onlangs verscheen van hem ‘Franstaligen tegen Vlamingen – Hoe België als natie mislukte’.